Στην Ελληνική μυθολογία, ο Αχιλλέας, εγγονός του Αιακού (Αχιλλεύς Αιακίδης) ήταν ο μεγαλύτερος και ο κεντρικός ήρωας της Ιλιάδας του Ομήρου.
Ετυμολογία
Ἀχιλλεύς στην αρχ. ελλ. ετυμολογία σημαίνει άχος (θλιψη) + ιλλεύς (περιπλανώμαι, τριγυρνώ), δηλαδή αυτός που τριγυρνά θλιμμένος.
Γέννηση
Ο Αχιλλέας ήταν γιός του Πηλέα (γι' αυτό τον αποκαλούσαν και Πηλείδη), βασιλιάς των Μυρμιδόνων στη Φθία (Θεσσαλία) και της Νηρηίδας Θέτιδας. Ο Ζεύς και ο Ποσειδώνας συναγωνίστηκαν για το χέρι της μέχρι που ένα μαντείο αποκάλυψε ότι θα γεννούσε ένα γιο μεγαλύτερο από τον πατέρα του, οπότε και πολύ σοφά επέλεξαν να την δώσουν σε κάποιον άλλο. Σύμφωνα με το μετα-Ομηρικό μύθο, η Θέτις προσπάθησε να κάνει τον Αχιλλέα άτρωτο, βουτώντας τον στα νερά της Στύγας, όμως πιάνοντάς τον από τη φτέρνα, τον άφησε τρωτό σ' αυτό το σημείο. (Δείτε Αχίλλειος πτέρνα). Ο Όμηρος, εν τούτοις, αναφέρει ένα ελαφρύ τραυματισμό του στην Ιλιάδα. Σε μια νεότερη και λιγότερο δημοφιλή εκδοχή, η Θέτιδα άλειψε το αγόρι με αμβροσία κι έπειτα το έβαλε πάνω από τη φωτιά ώστε να κάψει τα θνητά μέρη του κορμιού του. Διακόπηκε από τον Πηλέα και εγκατέλειψε πατέρα και γιό, εξοργισμένη. Ο Πηλέας τον έδωσε (ίσως μαζί με το μικρό φίλο του Πάτροκλο) στον κένταυρο Χείρωνα, στο όρος Πήλιο, να τον μεγαλώσει.
Ο Αχιλλέας στον Τρωικό Πόλεμο
Όταν οι Έλληνες έπλευσαν για την Τροία, κατά λάθος σταμάτησαν στη Μυσία, με βασιλιά τον Τήλεφο. Στη μάχη που επακολούθησε ο Αχιλλέας τραυμάτισε τον Τήλεφο. Η πληγή δεν έκλεινε κι έτσι ο Τήλεφος ρώτησε ένα μαντείο το οποίο δήλωσε ότι «αυτός που πλήγωσε θα θεραπεύσει».
Σύμφωνα με αναφορές άλλων περί το χαμένο έργο του Ευριπίδη, ο Τήλεφος πήγε στην Αυλίδα, προσποιούμενος το ζητιάνο και ζήτησε από τον Αχιλλέα να του γιατρέψει την πληγή. Ο Αχιλλέας του αρνήθηκε, ισχυριζόμενος ότι δεν είχε ιατρικές γνώσεις. Εναλλακτικά, ο Τήλεφος κράτησε τον Ορέστη όμηρο σε αντάλλαγμα με τη βοήθεια του Αχιλλέα στη θεραπεία της πληγής. Ο Οδυσσέας συμπέρανε πως το δόρυ δημιούργησε την πληγή άρα το δόρυ θα έπρεπε να τη γιατρέψει. Ξύσματα από το δόρυ τοποθετήθηκαν στην πληγή και ο Τήλεφος γιατρεύτηκε.
Ο Αχιλλέας στην Αυλή του Λυκομήδη
Σε μια μετα-Ομηρική (αλλά δημοφιλή) εκδοχή του μύθου, ο μάντης Κάλχας δήλωσε ότι οι Έλληνες δεν θα μπορούσαν να νικήσουν δίχως τη βοήθεια του Αχιλλέα, όμως η μητέρα του, η Θέτιδα, ήξερε ότι θα πέθαινε αν πήγαινε στην Τροία. Έτσι τον έκρυψε στην αυλή του Λυκομήδη στη Σκύρο, μεταμφιεσμένο σε κορίτσι. Εκεί είχε ένα δεσμό με τη Διηδάμεια με αποτέλεσμα ένα γιο, το Νεοπτόλεμο. Ανακαλύφθηκε, όμως, από τον τον Αίαντα τον Τελαμώνιο και το Φοίνικα, που έφτασαν μεταμφιεσμένοι σε γυρολόγους με κοσμήματα και όπλα. Ο Αχιλλέας εντοπίστηκε από το γεγονός ότι κοιτούσε τα «λάθος» αγαθά. Εναλλακτικά, εντοπίστηκε με τον ήχο μιας σάλπιγγας, όπου αντί να δειλιάσει, άρπαξε ένα δόρυ να αποθήσει τους εισβολείς. Από εκεί και πέρα χρειάστηκε ελάχιστη πειθώ να πάει στην Τροία, συνοδευόμενος από τον εξάδελφό του και καλύτερό του φίλο1 Πάτροκλο και το δάσκαλό του, Φοίνικα (αυτός είναι ο ίδιος Φοίνικας που συνόδευσε τον Οδυσσέα στη Σκύρο σε μια αργότερη εκδοχή).
Σημειώσεις
1: Υπάρχει και η εσφαλμένη άποψη (που έχει προκαλέσει πολλές διαμάχες) ότι ήταν εραστής του τη στιγμή μάλιστα που ολόκληρη η Ιλιάδα είναι γραμμένη για την μήνη του Αχιλλέα προς τον Αγαμέμνονα για τη όμορφη Βρισηίδα! Στο έργο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος εμφανίζονται ως πρότυπο εραστών με τη φιλοσοφική όμως έννοια του «Εραστή - Δασκάλου» Αχιλλέα που ανελάμβανε την μόρφωση και την εκπαίδευση και του νεότερου "Ερρώμενου - Μαθητού" Πατρόκλου κάτι αντίστοιχο του Δάσκαλου Sensei και του Μαθητού Ka στο καράτε του Ιαπωνικού πολιτισμού. Οι λέξεις Εραστής και Ερρώμενως κατα την διαρκεία των αιώνων πήραν διαφορετική έννοια και συγχέωνται με την σωματική επαφή. Βλ. επίσης Αισχύλου «Αχιλληίς» και Λουκιανού «Έρωτες».
Ο αστεροειδής 588 Αχιλλεύς (588 Achilles), που ανακαλύφθηκε το 1906 και ανήκει στην Τρωική Ομάδα, πήρε το όνομά του από τον μυθικό ήρωα.
Φόρουμ 
